Anjiyo, arteriografi veya anjiyografi, özellikle toplardamar, atardamar ve kalbin içini (lumen) görüntüleyen medikal bir görüntüleme tekniğidir. Damar ve kalp hastalığı bulunan birinin kasık damarlarından çok ince ve özel tellerle girilip kalp damarlarına radyoopak madde verilerek, damar tıkanıklarının ve problemlerinin teşhis edilmesine yarayan tıbbi bir işlemdir. Yunanca "angeion" (damar) ve "graphein" (yazmak, kaydetmek) anlamlarına gelmektedir. Kan damarları filmi veya görüntüsü ise anjiyogram ya da anjiyograf olarak isimlendirilir.

Anjiyografi tekniği ilk olarak 1927 yılında Portekizli bilim adamı ve nörolog Egas Moniz tarafından Lizbon Üniversitesi'nde X-ray serebral anjiyografisinde çeşitli sinirsel kaynaklı hastalıkların, örneğin arter hastalıkları, arteriovenöz malformasyonlar ve tümör gibi hastalıkların teşhisinde kullanılmıştır.

Anjiyo yapılmasına neden olan sebepler arasında damar sistemindeki daralmalar ve tıkanmalar, damar sisteminin beslediği organlar hakkında ayrıntılı bilgi almak ve damar sistemindeki yapısal bozukluklar ve fistül gibi oluşum durumları yer almaktadır.

Anjiyografi işlemi sırasında kasık atardamarından yerleştirilen tüpler (kateter) vasıtasıyla, daha ince ve içi boş plastik yapıda olan teller kullanılarak kalp damarlarının ağız kısmına kadar ilerlenir ve boyalı madde verilerek damarların yapısı görüntülenir. Böylelikle sol koroner damar önce, sağ koroner damar ise hemen sonra filme alınır. Gerekli görülen durumlarda, bypasslı hastalarda olduğu gibi göğüsten ve bacaktan alınan damarlar opak madde ile yıkanarak ayrı ayrı filme çekilebilir. Anjiyografik işlemler, kol ve bacak damarlarının, karın içi organ damarlarının, beyin damarlarının, akciğer damarlarının ve kalp damarlarının görüntülenmesidir.

Her bir kateter için gereken süre değişiklik gösterebilir. Hastaların hastalık çeşitlerine göre değişen bu süre, hasta ile ilgili kişisel faktörlere, doktorun hasta üzerinde ne aradığına ve başka diğer faktörlere bağlıdır. Özel durum arz etmeyen vakalarda yaklaşık olarak 10 dakikalık bir sürede tamamlanabilmektedir. Ancak kateter laboratuvarlarında geçirdiğiniz toplam süre, anjiyografi öncesi sizden önce işlem uygulanacak hastaları bekleyeceğiniz süre ve sonrasında kasık damarınızın kanamasının durmasına bağlıdır.

Anjiyo, artık eskisi kadar korkulan ve riskli olmaktan çıkan, daha günlük, sık uygulanan ve bir o kadar da basitleştirilmiş bir işlemdir. Eskiden anjiyodan korkulurken, günümüzde kan vermek kadar basit bir işleme indirilmiştir. Kasık bölgesinden girilen bir tüple kalbe ya da anjiyo yapılması istenen bölgeye ulaşılır. Opak maddeyle darlıklar gözlenebilir ve hatta anında işlem bile yapılabilir. Kanama riski açısından işlemden sonra 4 ya da 6 saat bir istirahat etmek ve bu esnada biraz acı duyulabilir. Kasık bölgesine sıkı bir biçimde basılması gerekmektedir. Opak maddenin vücuttan atılması için bol su içmek gerekmektedir. Kateter uygulanan bölgede hassasiyet ve rahatsızlık hissi duyabilirsiniz.

Anjiyo işlemi sonrasında dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:

Anjiyo, modern tıbbın sunduğu önemli teşhis ve tedavi yöntemlerinden biridir. Bu nedenle, doktorunuzun tavsiyelerine uyarak işlem sonrası bakımınızı ihmal etmemeniz çok önemlidir.